تاریخی واقعیت:

په افغانستان کی دډیرو فکرونو خلګو ددی کوښښ کړئ دئ چی دخپل فکر موافق حکومت پکښی جوړ کړی خویواځنئ فکر چی دافغانستان خټه اوعام مسلمان وولس ورسره ټکرندئ اوپه پیاده کیدلو یی هیواد آرام کیدلائ سی سوچه اسلامی فکر دئ چی امنیت ، آرامی اوسوکالی ټوله یی په غیږکی پراته دی.

غبرګون:

د وردګ ولایت نرخ ولسوالۍ دعمر خیلو په کلی کی پردینی مدرسې باندی تیرئ او د استادانو اوشاګردانو شهادت په کلکو الفاظو باندی غندو او دیوه داسی ستر جنایت په سترګه ورته ګورو چی عاملین یی باید په هیڅ صورت ونه بخښل سی.
دمظلومو مسلمانانو په خاصه توګه دعلماؤ او حافظانو وژل هغه منفور او رټل سوئ عمل دئ چی کوونکی یی نه تنها داچی دالله په قهر او غضب به ګرفتاره سی بلکی له امله به یی ددنیا له مخی امن او امان ولاړشي، قاتلین به یی یوه نه بله ورځ ارو مرو په دنیا کی مجازات کړل کیږی او په آخرت کی به دالله پاک دسختی محاسبې او عذاب سره مخامخ کیږی. 
هغه خلګ چی دداسی پیښو مخه نیولائ سی خو نه یی نیسي او یا دداسی مظلومانو غور کولائ سی خو نه یی کوی حتما به دالله پاک په حضور کی دځواب ویلو لپاره حاضریږی.
پدې خبره باندی باید هر مسلمان سر خلاص کړی چی دمدارسو سره دښمنی دالله ددین سره دښمنی ده هرڅوک چی ددین سره دښمنی شروع کړی نور دی نو ډیر ژر دخپل ځواک دټغر دټولیدلو انتظار وباسي.
دمظلوم د دعا او اجابت ترمینځ هیڅ فاصله نسته، دظلم کاسه نسکوره، دظالم عاقبت وران او دبی عدالتۍ فراش ټولیدونکئ دئ.
پدې دردوونکي پیښه کی ټولو قربانیانوته دالله جل جلاله څخه دقبولیت او جنت الفردوس غوښتونکی یو او د وارثانو سره یی ځانونه په غم شریک بولو او دزړه دتله ورته دعزاء او تسلیت مراتب وړاندی کوو.
أعظم الله أجرکم و أحسن عزائکم وغفر لمیتکم انا لله وانا الیه راجعون.

علماؤ ته دآزار رسولو بدعواقب

عن عكرمة: « من آذى فقيها فقد آذى رسول الله صلى الله عليه وسلم ، ومن آذى رسول الله صلى الله عليه وسلم فقد آذى الله عز وجل ».[الترغيب في فضائل الأعمال 284]
عكرمه رضي الله عنه فرمايي: څوك چي فقيه عالم آزار كړي نوګويا رسول الله صلي الله عليه وسلم يي آزار كړئ دئ اوڅوك چي رسول الله صلي الله عليه وسلم آزار كړي نو يقينا چي الله پاك يي آزار كړئ دئ.
وعلماؤ ته آزار رسول يوقسم بغاوت دئ چي إنسان يي دالله پاك دغوراوي په مقابل كي كوي او دالله پاك دسپيڅلي كلام مخالفت دئ چي دعلماؤ لپاره يي پكي ډير فضايل راوړيدي او درسول الله صلي الله عليه وسلم سره داسي نه بښوونكي دښمني ده چي كوونكئ يي بايد پر خپل إيمان باندي وويريږي او د توبي كولو برسیره باید تجديد د ايمان وكړي ،‌په حديث قدسي كي راځي: إِنَّ اللَّهَ قَالَ مَنْ عَادَى لِي وَلِيًّا فَقَدْ آذَنْتُهُ بِالْحَرْبِ.[صحيح البخاري 6502] يعني الله جل جلاله فرمايلي دي: څوك چي زما ددوست سره دښمني وكړي نو يقيناً زه دهغه سره دجنګ کولو اعلان کوم.
علماء دالله پاک هغه دوستان دی چی د انبیاؤ وروسته بل هیڅوک الله ته داسی ندئ ګران لکه علماء چی ورته ګران دی لکه إمام ابوحنیفه رحمه الله ته چی داخبره منسوب ده چی: « إن لم يكن أولياء الله في الدنيا والآخرة الفقهاء والعلماء ، فليس لله ولي »[الفقیه والمتفقه 137] یعنی که په دنیا او آخرت کی فقهاء اوعلماء دالله پاک دوستان نوی ، نوبیاخو دالله پاک لپاره هیڅ دوست نسته.
علماء دالله پاک هغه دوستان دی چی په احترام باندی پیژندل یی الله پاک دهرچا دنده ګرځولی ده، رسول الله صلی الله علیه وسلم دهرهغه چاڅخه خپله بیزاری اعلان کړیده کوم چی علماؤ ته دقدر اواحترام په سترګه نه ګوری اوفرمایلی یی دی: ويعرف لعالمنا حقه.[مسنداحمد 22807]یعنی هغه څوک زموږ څخه ندئ چی زموږ عالم ته دهغه حق نه ورکوی.
معلومه خبره ده چی پردوست باندی دهر چاخوا بدیږی ، نو دالله پاک هم پرخپلو دوستانو باندی چی علماء کرام دی خوا بدیږی، څوک چی ځانته مسلمان وایی باید په تمامه معنی دعلماء احترام اوقدر وکړی نه تنها خپله دعلماؤ سپکاوئ ونکړی بلکی هیچاته دعلماؤ دسپکاوی اجازه ورنکړی.
دهری ټولنی ښیرازی اوکامیابی دعلم اوعلماؤ سره په محبت کی ځای کړل سویده، په کومی ټولنی کی چی دعلماؤ قدر نوی هغه ټولنه به نه خوشالی ووینی اونه به یی هم هیڅ ډول امنیت په برخه سی.
په کومی ټولنی کی چی دعلماؤ اعزاز نکیږی هغه ټولنه به هیڅوخت دعبادت،‌إیمان، اوځان پیژندنی په خوند باندی پوه نسی.
په کومی ټولنی کی چی علماؤ ته د رهبرانو په سترګه نه کتل کیږی، هغه ټولنه به هیڅوخت خپل دوست اودښمن ونه پیژنی او نه به یی هم مسلمان او غمخور واکمن په برخه سی.
دا په تجربه باندی ثابته سویده چی هرواکمن دعلماؤ سره دښمنی پیل کړیوی مخکی تردی چی دئ خپل زړه په علماؤ باندی یخ کړی او یاهم علماء دټولنی څخه ورک کړی،‌ الله پاک دده دواکمنۍ ټغر ورټول کړئ وی داسی یی ټول کړئ وی چی لمسیان اوکړوسیان یی لاهم د واکمنۍ څخه محروم پاته سوی وی.
دعلماؤ آبرو اودهغوی غوښی دزهر قاتل مثال لری څوک چی یی وخوری ارو مرو به مړکیږی اوڅوک چی یی وڅکی(خوندیی وګوری) ارومرو به مسموم کیږی.