د ځيرک او هوښيار انسان ځيني نښي:

آيا غواړی د ځان او د نورو د ځراکت او هوښيارۍ په نښو خبر سی؟ آيا غواړی داسي څه زده کړی چي په عملي کولو يې انسان د هوښيارانو په کتار کي شمېرل کيږي؟ او آيا غواړی په خپل کسب ځان او نورو ته د ځراکت تعليم ورکړی؟ که يې غواړی نو لاندي ليکنه په غور ولولئ.

هوښياري او ځراکت هغه غير معمولي الهي ډالۍ ده چي پر انسانانو په مختلفو تناسبونو د الله تعالی له لوري لورول سوې او په مستقيم ډول زموږ د ژوند پر ډول، زموږ پر راتلونکې او زموږ د فکر کولو پر طريقې اغيزه لري ځکه نو هر څوک غواړي د هوښيارۍ او ځراکت له مهمو نښو ځان خبر کړي او خوند ورڅخه واخلي.

که څه هم په نسبي ډول په ځراکت او هوښيارۍ کي ژنيتيکي او ارثي فکتور رول لري خو بيا هم ډېر داسي ترلاسه کېدونکي مهارتونه او ځانګړتياوي سته چي د انسانانو پر ځراکت او هوښيارۍ اغيزه کوي او که چيري په سمه توګه و کارول سي ممکن د ځراکت او هوښيارۍ  کچه ورسره لوړه سي.

مهمه پوښتنه چي ډېری خلګ يې مطرح كوي د هغي طريقې په شاوخوا را ګرځي چې موږ يې په مټ د انسان ځراکت او ټنبلي پېژندلای سو او دا چي آيا تر ځراکت پوري ځيني نښي تړاو لري او که يا؟ ددې پوښتني په جواب کي بايد ووايو چي پدې اړه ډېر مطالعات سوي او داسي ځانګړي صفتوته تشخيص سوي چي شتون يې د انسان د ځراکت او هوښيارۍ ښکارندويي کوي د بېلګي په ډول:

۱ – د نورو خلګو خبرو ته غوږ نيول او پر خبرو تمرکز:

ځيرک او هوښيار خلګ د عادي انسانانو څخه ځکه بېل وي چي دوی په تمرکز او يادښت کي ډېر قوت لري ځکه چي دوی تل د هغه چا پر خبره سم غوږ نيسي چي د دوی سره خبري کوي تر څو د هغوی څخه نوي او تازه معلومات ترلاسه کړي.

يعني د نورو انسانانو پر خبرو سم غوږ نيول او د هغوی خبرو ته ښه متوجه کېدل د ځراکت او هوښيارۍ نښه ده.

۲ – نوښتګرو او تکړه خلګو ته ځانونه نژدې کول:

ځيرک او هوښيار خلګ تل ځانونه و نوښتګرو او تکړه انسانانو ته نژدې کوي او د هغو خلګو سره ملګرتيا غوره کوي چي د سالم فرهنګ او خلاقيت څخه ګټه پورته کوي بلکي داسي خلګو ته ډېر ارزښت ورکوي ځکه نو کوښښ کوي خپل وخت د داسي خلګو سره په ملتيا کي تېر کړي.

۳ – پر ځان نيوکه کول او نيوکه منل:

د هوښيار او ځيرک انسان بله مهمه نښه دا ده چي خپله تېروتنه ژر درک کوي او د تېروتني په وخت کي ځان ته ملامتيا متوجه کوي او تل د هغو لارښوونو پسې ګرځي چي دی سمي لاري ته راګرځوي، همداسي که څوک نيوکه ورباندي کوي د هغه نيوکي ته پوره غوږ نيسي او مننه ورڅخه کوي.

۴ – د هر ډول شرايطو سره سمون:

ځيرک انسان ددې توان لري چي ځان د هر ډول هغو سختو شرايطو سره برابر کړي چي پر ده باندي راځي همداسي د ناڅاپي او غير مترقبه حالاتو د راتګ په وخت کي خپلو پلانونو ته تغيير ورکولای سي او خپله مطلوبه نتيجه لاس ته راوړلای سي.

۵ – چټکه زده کړه:

ځيرک انسان د تيز درک او قوي حافظې درلودلو له کبله هر شی ډېر ژر زده کوي او په حافظه کي ذخيره سوي معلومات په چټکۍ سره نورو ته د انتقال لپاره آماده کولای سي.

۶ – د ستونزو د حل استعداد:

ځيرک انسان ددې وړتيا لري چي د ستونزو سره مخامخ سي او د لاملونو د تحليل او مطالعې وروسته هره ستونزه په مناسب ډول حل کړي.

دوام لري.... 

اجمالي منبع : اطلس المعرفة ويب پاڼه.

ليکنه: مولوي نورالحق مظهري

درې مهم خصلتونه:

ژباړه: وهيب مکي وايي: په کوم انسان کي چي درې عادته نه وي نو د هغه عمل ته هيڅ اعتبار نه ورکول کيږي: تقوی چي دی د حرامو شيانو څخه وساتي، نرمي چي په هغه باندي بې عقل دفعه کړي او اخلاق چي په هغه باندي د خلګو سره ګزاره وکړي.

يعني کوم انسان چي لاندي درې عادتونه ونلري د هغه اعمالو ته هيڅ اعتبار نسته:

۱ – دومره تقوی ونلري چي په هغه باندي ځان د حرامو او ناروا شيانو څخه وساتي.

۲ – دومره نرمي او حلم ونلري چي په هغه باندي بې عقل انسان د ځان څخه دفعه کړي او و يې شړي.

۳ – دومره اخلاق ونلري چي په هغه باندي د خلګو سره ګزاره او سازش وکړي.

عَنْ وُهَيْبٍ الْمَكِّيِّ، قَالَ: مَنْ لَمْ يَكُنْ فِيهِ ثَلَاثُ خِلَالٍ فَلَا يَعْتَدَّنَّ بِعَمَلِهِ: وَرَعٌ يَحْجِزُهُ عَنِ الْمَحَارِمِ، وَحِلْمٌ يَرُدُّ بِهِ السَّفِيهَ، وَخُلُقٌ يُدَارِي بِهِ النَّاسَ.[شعب الايمان۸۰۶۷]

مولوي نورالحق مظهري 

د اسلامي ثقافت ځانګړتياوي:

اسلامي ثقافت هغه ځانګړتياوي لري چي نور ثقافتونه يې نلري، داسي ځانګړتياوي چي د اسلامي ټولني په جوړولو، شموليت، د هري زمانې لپاره يې صلاحيت او د نويو پيښو او ستونزو په مقابل کي يې په کامياب کېدلو کي پوره أهميت او رول لري چي مهمي ځانګړتياوي يې په لاندي ډول دي:
۱ – ربانيت او للهيت: اسلامي ثقافت داسي قانون او داسي تګلاره ده چي د رب له لوري انسانانو ته را لېږل سوېده په دې معنی سره چي د اسلامي ثقافت اصلي مصدر او مرجع اسلامي شريعت دی چي د قرآن، سنت او شرعي اصولو څخه جوړ دی کوم چي د الله پاک له لوري مسلمانانو ته را استول سوی او منل سوی دين دی الله پاک فرمايي: إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ.[ آل عمران ۱۹]
ژباړه: یقينا چي معتبر دين د الله تعالی په نزد اسلام دی.
همدا راز فرمايي: وَمَا يَنْطِقُ عَنِ الْهَوَى * إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحَى.[النجم ۳ – ۴ ]
ژباړه: رسول الله صلی الله علیه وسلم د ځانه څخه خبري نه کوي، دا قرآن ندی مګر وحي دي په ورته کيږي.
له همدې امله دی چي اسلامي ثقافت د هر لحاظه خود کفاء دی او د نورو ثقافتونو څخه امتيازي بېل او جلا دی نور ثقافتونه خو د بشري وضعي قوانينو څخه جوړ دي چي ډېري نيمګړتياوي لري او هيڅ وخت ستونزو ته پوره جواب نسي ويلای او هيڅه ټولنه ورباندي سمه نسي جوړېدلای خو اسلامي ثقافت د إنساني ژوند د ټولو برخو ضامن او جواب ويونکی دی.

۲ – عالميت او نړيوالتوب: د اسلامي ثقافت بله ځانګړتيا دا ده چي د ټوله عالم لپاره را استول سوی قانون دی ټوله انسان پر يوه فکر او يوې ايديالوژۍ باندي سره راټولوي په اسلامي ثقافت کي قوميت، سيمه، پيسې، نسلونه او نور د انساني ټولني وېشونکي او تقسيمونکي د هيڅ امتياز او اصالت معيار نسي جوړېدلای تنها شی چي په اسلامي ثقافت کي د اصالت او امتياز معيار دی هغه تقوی او پرهيزګاري ده لکه څنګه چي الله پاک فرمايي: يَآأَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَایلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ.[الحجرات ۱۳] ژباړه: ای انسانانو موږ تاسي د نارينه او ښځينه څخه پيدا کړي یاست او تاسي مي ډلي او قومۍ ګرځولي یاست تر څو يو بل سره وپېژنی، یقینا چي ستاسو باعزته د الله په نزد ډېر پرهيزګاره ستاسي دی، یقینا چي الله ډېر عالم او ډېر خبر دی.
له همدې امله رسول الله صلي الله عليه وسلم قوميت غندلی دی او فرمايي: مَنْ قُتِلَ تَحْتَ رَايَةٍ عُمِّيَّةٍ يَدْعُو عَصَبِيَّةً أَوْ يَنْصُرُ عَصَبِيَّةً فَقِتْلَةٌ جَاهِلِيَّةٌ.[صحيح مسلم 4898] ژباړه: څوک چي د قوميت تر بیرغ لاندي مړ سي پداسي حال کي چي دی قوميت ته بلنه ورکوي او یا د قوميت مرسته کوي نو هغه د جاهلیت پر مرګ مړ سوی دی.
او بل لوی دليل پر دې باندي چي اسلامي ثقافت نړيوال دين دی او د ټولو انسانانو لپاره دی دادی: چي اسلام د داسي انسانانو لخوا پخش سوی او نشر سوی دی چي يو قوم نه وه بلکي د مختلفو ځايونو او مختلفو قومونو څخه وه خو تنها پر کلمې د توحيد سره راټول وه چي دا خپله پر نړيوال توب د اسلام ښکاره دلالت کوي.

۳ – شموليت او ټولنيزوالی: اسلامي ثقافت د انساني ژوند د ټولو برخو لپاره شامل دين دی او هيڅ داسي برخه نسته چي اسلام دي د هغه لپاره قانون او تګلاره ونلري لکه الله پاک چي فرمايي: وَنَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ تِبْيَانًا لِكُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً وَبُشْرَى لِلْمُسْلِمِينَ.[النحل ۸۹]. ژباړه: موږ پر تا باندي کتاب نازل کړی دی چي بيان کوونکی د هر شي دی او هدایت دی او رحمت دی او زېری دی مسلمانانو لپاره.
اسلامي ثقافت پدې باندي توانيدلی دی چي د انسان روح او جسد، فردي ژوند او ټولنيز ژوند او دنيا او آخرت سره برابر کړي او په هره برخه کي يې د سمون لپاره انسان ته پوره لارښونه وکړي لکه څنګه الله پاک فرمايي: وَابْتَغِ فِيمَا آتَاكَ اللَّهُ الدَّارَ الْآخِرَةَ وَلَا تَنْسَ نَصِيبَكَ مِنَ الدُّنْيَا وَأَحْسِنْ كَمَا أَحْسَنَ اللَّهُ إِلَيْكَ وَلَا تَبْغِ الْفَسَادَ فِي الْأَرْضِ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْمُفْسِدِينَ.[القصص ۷۷] ژباړه: د آخرت غوښتنه وکړه په هغه مال کي  چي الله پاک تاته درکړی دی (د الله په لاره کي يې مصرف کړه) او ددنيا لپاره خپله برخه هم مه هېروه او نيکي وکړه لکه الله چي ستا سره نيکي کړېده او په مځکه کي فساد مکوه یقينا چي الله فساد کوونکي نه خوښوي.

۴ – وسطيت او مینځ لاري توب: د اسلامي ثقافت که عقيدوي برخه ده اوکه عملي برخه په ټولو کي توسط او مينځ لاري ده په اسلامي ثقافت کي افراط او تفريط ته هيڅ ځای نسته لکه څنګه چي الله پاک فرمايي: إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ يَهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ وَيُبَشِّرُ الْمُؤْمِنِينَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْرًا كَبِيرًا.[الإسراء ۹] ژباړه: یقينا چي قرآن لارښوونه کوي د هغي لاري لپاره چي منځنۍ ده او زېری ورکوي هغو مؤمنانو ته چي صالح اعمال کوي دا چي ددوی لپاره به لويه مزدوري وي.

۵ – واقعيت او اصالت: په اسلامي ثقافت کي هر څه پر حقيقت او واقع باندي بناء دي تخيلاتو او تمثيلاتو ته په اسلامي ثقافت کي ځای نسته په هره برخه کي د انسان فطرت او توان په نظر کي نيول سوی دی په اسلام کي په هيڅ د اسي شي باندي تکليف نسته چي هغه دي د انسان د توان څخه وتلی او بهر وي.

۶ – استمراريت: اسلامي ثقافت دوامداره او د تل لپاره يوه تګلاره او دين دی او تر قيامته پوري به دوام لري ځکه هغه پر سالمي عقيدې باندي ولاړ دی او سالمه عقيده نه تر وخت تيريږي او نه هم په تيريدلو د زمانې تغيير کوي.

ليکوال: مولوي نورالحق مظهري

۴ – وسطيت او مینځ لاري توب: د اسلامي ثقافت که عقيدوي برخه ده اوکه عملي برخه په ټولو کي توسط او مينځ لاري ده په اسلامي ثقافت کي افراط او تفريط ته هيڅ ځای نسته لکه څنګه چي الله پاک فرمايي: إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ يَهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ وَيُبَشِّرُ الْمُؤْمِنِينَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْرًا كَبِيرًا.[الإسراء ۹] ژباړه: یقينا چي قرآن لارښوونه کوي د هغي لاري لپاره چي منځنۍ ده او زېری ورکوي هغو مؤمنانو ته چي صالح اعمال کوي دا چي ددوی لپاره به لويه مزدوري وي.

۵ – واقعيت او اصالت: په اسلامي ثقافت کي هر څه پر حقيقت او واقع باندي بناء دي تخيلاتو او تمثيلاتو ته په اسلامي ثقافت کي ځای نسته په هره برخه کي د انسان فطرت او توان په نظر کي نيول سوی دی په اسلام کي په هيڅ د اسي شي باندي تکليف نسته چي هغه دي د انسان د توان څخه وتلی او بهر وي.

۶ – استمراريت: اسلامي ثقافت دوامداره او د تل لپاره يوه تګلاره او دين دی او تر قيامته پوري به دوام لري ځکه هغه پر سالمي عقيدې باندي ولاړ دی او سالمه عقيده نه تر وخت تيريږي او نه هم په تيريدلو د زمانې تغيير کوي.

ليکوال: مولوي نورالحق مظهري

۴ – وسطيت او مینځ لاري توب: د اسلامي ثقافت که عقيدوي برخه ده اوکه عملي برخه په ټولو کي توسط او مينځ لاري ده په اسلامي ثقافت کي افراط او تفريط ته هيڅ ځای نسته لکه څنګه چي الله پاک فرمايي: إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ يَهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ وَيُبَشِّرُ الْمُؤْمِنِينَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْرًا كَبِيرًا.[الإسراء ۹] ژباړه: یقينا چي قرآن لارښوونه کوي د هغي لاري لپاره چي منځنۍ ده او زېری ورکوي هغو مؤمنانو ته چي صالح اعمال کوي دا چي ددوی لپاره به لويه مزدوري وي.

۵ – واقعيت او اصالت: په اسلامي ثقافت کي هر څه پر حقيقت او واقع باندي بناء دي تخيلاتو او تمثيلاتو ته په اسلامي ثقافت کي ځای نسته په هره برخه کي د انسان فطرت او توان په نظر کي نيول سوی دی په اسلام کي په هيڅ د اسي شي باندي تکليف نسته چي هغه دي د انسان د توان څخه وتلی او بهر وي.

۶ – استمراريت: اسلامي ثقافت دوامداره او د تل لپاره يوه تګلاره او دين دی او تر قيامته پوري به دوام لري ځکه هغه پر سالمي عقيدې باندي ولاړ دی او سالمه عقيده نه تر وخت تيريږي او نه هم په تيريدلو د زمانې تغيير کوي.

ليکوال: مولوي نورالحق مظهري

د دريو شيانو درې تاوانونه:

ژباړه: د علي رضي الله عنه څخه روايت دی چي ما د رسول الله صلی الله عليه وسلم څخه واورېدل چي ويل يې: د چا چي غمونه ډېر سي بدن به يې ناروغ سي، د چا چي اخلاق بد سي ځان ته به عذاب ورکړي او څوک چي د خلګو سره لانجې کوي د هغه ځوانمردي به له مينځه ولاړه سي او عزت به يې ختم سي.

توضيح: يعني د غمونو د ډېروالي په سبب د انسان په بدن کي ناروغي پيدا کيږي او بد اخلاقه انسان ځان ته خپله عذاب ورکوي ځکه چي د بد اخلاقۍ په سبب چي دی د کومو ستونزو سره مخامخ کيږي ټول يې له خپله لاسه دي او څوک چي د خلګو سره شخړي او لانجې کوي د هغه ځوانمردي او اتلولي به له مينځه ځي او عزت به يې هم په خلګو کي ختم سي.

عَنْ عَلِيٍّ، قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، يَقُولُ: مَنْ كَثُرَ هَمُّهُ سَقُمَ بَدَنُهُ، وَمَنْ سَاءَ خُلُقُهُ عَذَّبَ نَفْسَهُ، وَمَنْ لَاحَى الرِّجَالَ سَقَطَتْ مُرُوءَتُهُ، وَذَهَبَتْ كَرَامَتُهُ.[شعب الايمان۸۰۸۱]

مولوي نورالحق مظهري

د دښمن سره جګړه:

جګړه هغه عام مفهوم دی چي پر پر ډېرو مبارزو يې اطلاق کيږي او په نړۍ کي د ډېرو خلګو او فکرونو تر مينځ په ورځني ډول ګڼ شمېر جګړې پر مخ بيول کيږي.
جګړه لکه د نوم څخه يې چي يې ښکاري هغه تقابل او د يو بل په وړاندي درېدل دي چي هر يو يې د خاصي موخي لپاره او په خاصه طريقه سره پيلوي او پر مخ يې وړي.
دا انساني عارضه ده چي د ځان د بري او د دښمن د ناکامۍ لپاره په انسانانو کي ګڼ شمېر جګړې سوي او لا هم کيږي او هر څوک ددې کوښښ کوي چي په هره ذريعه وي د خپل دښمن د ځپلو له لاري ځان خپل هدف ته ورسوي چي تر ټولو مشهوره او عمومي جګړه د حق او باطل تر مينځ ده چي د بشريت د پيدايښت څخه بيا تر قيامت پوري به دام ولري.
حق او باطل  تر خپل مينځ ډېري جکړې کړي او لا يې هم کوي؛ فزيکي او وسلواله جګړه، فرهنګي او کلتوري جګړه، فکري جګړه، مالي او اقتصادي جګړه او سياسي جګړه د جګړې  هغه مشهوري کتګورۍ دي چي په سيمه ايزه او نړيوال کچه د حق او باطل تر مينځ په مختلفو ډګرونو کي جريان لري.
اهل باطل تل د اهل حق د مغلوب کولو لپاره پورته جګړې په مختلفو طريقو او نيرنګونو سره رواني ساتلي وي تر څو د حق مخنيوی وکړي، د غځېدلو مخه يې ونيسي او بالآخره د اهل حق د ورک کولو په واسطه يې بيخي له مينځه يوسي خو ددې مقابل کي اهل حق هم کرار نه دي کښېناستلي بلکي د يادو جګړو په ټولو ډګرونو کي يې د اهل باطل په وړاندي مبارزه کړېوي، د هغوی پلانونه يې شنډ کړي وي او حق يې د سکتګۍ او زوال څخه ژغورلی وي.
خو ددې لپاره چي د اهل حق مبارزه سل په سلو کي نتيجه ورکړي او اهل باطل ددې تر څنګ چي خپلو ناوړه موخو ته و نه سريږي بلکي د اهل حق په وړاندي د مبارزې روحيه په دوامداره ډول له لاسه ورکړي اهل حق بايد دوه مهم کارونه په پوره جديت سره ترسره کړي:
۱ – اهل حق بايد په هيڅ ډګر کي اهل باطل ته د ضعيف او بابيز په نظر و نه ګوري بلکي ددوی په وړاندي ډېره لويه او قوي آماده ګي ونيسي او د يادو جګړو هري برخي ته معتقد او مسلکي کسان وروزي تر څو هم ځان وساتي او هم د دښمن مخه ونيسي.
۲ – اهل حق بايد ځانونه د دفاعي حالت څخه را وباسي او د بريدګر حالت غوره کړي ځکه چي دفاعي حالت هميشه د ضعف حالت وي او قهرماني يې لنډمهالې وي همداسي ډېری وختونه په دفاعي مبارزه باندي کڅه هم دښمن دفعه کيږي خو انسان خپلي اصلي موخي ته په آسانۍ نسي رسېدلای او ځان ته د دښمن څخه بياځلي احتمالي خطرونه له مينځه نسي وړلای ځکه نو دا ډېره مهمه ده چي اهل حق د يو خاص حکمت، مصلحت او ميکانيزم له مخي په فزيکي او نظامي جګړه کي، په فرهنګي او کلتوري جګړه کي، په فکري جګړه کي، په اقتصادي جګړه کي او په سياسي جګړه کي ځانونه د دفاعي حالت څخه وباسي او په ټولو برخو کي پر خپلو دښمنانو منظم او مرتب بريدونه پيل کړي.
د بريدونو د پيل څخه هدف هغه سطحي اړودوړ ندی بلکي په اوږدمهالي ډول مصحلتونو ته په پام د مبارزې فکرونه را ژوندي کول، د رجالو او ملتونو جوړول او چاپېريال عيارول دي چي په فردي او ټولنيز ډول يې د نظامونو په مرسته او رهبرۍ خلګ شروع کولای او غځولای سي.
مولوي نورالحق مظهري

د اسلامي ثقافت ارزښتونه:

شپږم ارزښت:
د اسلامي ثقافت په ويلو سره په انسان کي اسلامي ويښتوب پيدا کيږي چي په نتيجه کي دوست او دښمن پيژني، په کارونو کي اولويتونه پيژِني، اسلامي اخلاق پيژني، د انساني ارزښت په اندازه باندي پوهيږي، اسلامي ارزښتونه او شعائر پيژني، په ژوند کي د صبر او شکر په اهميت پوهيږي، الهي تقدير او حکمتونه پيژني، عدل او انصاف پيژني، حقايقو ته ځير کيږي او واقعيتونه پيژني.
ددې شيانو ثبوت کومه هوايي او اټکلي خبره نده بلکي د اسلامي ثقافت د محتوی او تجربو څخه ثابته سوې خبره ده او په هر وخت کي د نيکو ښوونکو او زده کوونکو شتون ددې خبري د ثبوت لپاره قوي دليل دی.
او دا معلومه خبره ده چي په کوم انسان کي پورته صفات پيدا سي هغه به په انسانيت کي کمال ته او په عقل کي لوړي درجې ته ورسيږي او د هغه مسلمان بېلګه او نمونه به سي چي موږ يې په مځکه کي د الله پاک نماينده او خليفه بللای سو.
همدا راز د يادو صفاتو خاوند ته موږ هغه انسان ويلای سو چي خپل خالق يې په سمه توګه پيژندلی او خپله بشري نيمګړتيا ورته سمه معلومه سوېده، ځکه د داسي انسان کړني او په ټولنه کي دده ژوند ددې خبري شاهدي ورکوي.
نو که څوک غواړي د يادو صفاتو خاوند سي، الله پاک او مؤمنان ورڅخه خوشحال سي او هر هوښيار يې په خپله خوله او قلم باندي و ستايي نو د اسلامي ثقافت زده کولو ته دي ارزښت ورکړي او په خپل ښوونيز نصاب کي دي په لويه کچه او زياد کيفيت باندي ځای کړي.
مولوي نورالحق مظهري

د اسلامي ثقافت ارزښتونه:

پنځم ارزښت:
په اسلامي ثقافت باندي په مسلمان کي د نورو کفري ثقافتونو سره د مقابلې روحيه پيدا کيږي؛ پدې خاطر چي تل اهل باطل او کفار د مسلمانانو د ګمراه کولو لپاره فکري او فرهنګي جګړې پر مخ باندي وړي او په اصطلاح هره جګړه د مسلمانانو د بې لاري کولو لپاره هر چيري په مختلفو طريقو سره شروع کوي، نو يواځنی شی چي مسلمان د کفري ثقافت او فرهنګ سره مقابلې ته هڅوي او آماده کوي هغه اسلامي ثقافت دی، اسلامي ثقافت مسلمان ودېته جوړوي چي د کفري فرهنګ سره مقابله وکړي او د ځان اصيل فرهنګ وساتي.
که تاريخ او روانو حالاتو ته وګورو نو دا به له ورايه راته معلومه سي چي د اسلامي هويت لپاره مبارزه او په اسلامي نړۍ کي د اسلامي فرهنګ دفاع هغه خلګو کړې او کوي يې چي په اسلامي تعليماتو باندي روزل سوي وي او په اسلامي روحيه باندي سمبال وي.
همدا راز دا هم ښکاره حقيقت دی چي په اسلامي هيوادونو کي د هيواد، اسلام او اسلامي ټولني سره هغه خلګو خيانت کړی وي چي د اسلامي تعليماتو دښمنان وي او يا هم په اسلامي تعليماتو کي د نورو په لمسون د مستقيم مسير څخه اووښتي وي او د شخصي منافعو او مادياتو لپاره يې  هر څه شا ته غورځولي وي.
په اسلامي تعليماتو باندي په انسان کي مثبت احساس پيدا کيږي، د انسان غيرت را پورته کيږي او په فکري لحاظ يې ويښتوب په برخه کيږي چي په نتيجه کي د رښتيني مسلمانۍ نمونه جوړيږي او د اسلامي ارزښتونو په دفاع کي هر ډول قربانۍ ته پوره آماده کيږي.
په اسلامي تعليماتو باندي سمبال انسان د اسلام دفاع، د شريعت تنفيذ، د اسلامي شعايرو احترام، د اسلامي عقيدې پر اساس ولاء اوبراء ته ژمنتيا، اسلامي ټولني ته خدمت او په ښوونيز نظام کي د اسلامي ثقافت عملي کول د ځان اساسي او ايماني دندي بولي او په هر وخت او حالت کي يې د عملي کولو لپاره کار کوي.
مولوي نورالحق مظهري