دومره فکر بايد ولرې:(لومړی برخه)

۱ ـ دومره فکر بايد ولرې چي دنيوي ژوند ته د يوه آزمايښت او درس په سترګه وګورې تر څو د سختيو په وړاندي وارخطاء نسې او د ژوند د هري برخي څخه درس واخلې.

۲ ـ دومره فکر بايد ولرې چي د پرون ورځي نيمګړتياوي نن ونکړې او د نن ورځي نيمګړتياوي نوټ کړې تر څو سبا يې بيا تکرار نکړې.

۳ ـ دومره فکر بايد ولرې چي يوه اشتباه په ژوند کي څو ځلي تکرار نکړې او يو فرصت په ژوند کي څو ځلي له لاسه ورنکړې.

۴ ـ دومره فکر بايد ولرې چي حاضر وخت د ځان لپاره غنيمت وبولې او د نن ورځي کار سبا ورځي ته پرې نږدې.

۵ ـ دومره فکر بايد ولرې چي د ټنبلۍ او توکل تر مينځ فرق وکړې تر څو د توکل په نوم ټنبلي درڅخه ونسي.

۶ ـ دومره فکر بايد ولرې چي د تنګ نظرۍ او جديت تر مينځ فرق وکړې تر څو د جديت په نوم تنګ نظري درڅخه ونسي.

۷ ـ دومره فکر بايد ولرې چي د بې عقلۍ او اعتماد بالنفس تر مينځ فرق وکړې تر څو د اعتماد بالنفس په نوم بې عقلي درڅخه ونسي.

۸ ـ دومره فکر بايد ولرې چي د خانۍ او سرټمبګۍ تر مينځ فرق وکړې تر څو د خانۍ په نوم سرټمبګي درڅخه ونسي.

۹ ـ دومره فکر بايد ولرې چي د حکومتولۍ او ديکتاتورۍ تر مينځ فرق وکړې تر څو د حکومتولۍ په نوم ديکتاتوري در څخه ونسي.

۱۰ ـ دومره فکر بايد ولرې چي د اقتدار او استبداد تر مينځ فرق وکړې تر څو د اقتدار په نوم استبداد درڅخه ونسي.

۱۱ ـ دومره فکر بايد ولرې چي د قوم پالني او قوم پرستۍ تر مينځ فرق وکړې تر څو د قوم پالني په نوم قوم پرستي در څخه ونسي.

دوام لري....

مولوي نورالحق مظهري

د اسلامي ثقافت ارزښتونه:

دویم ارزښت:

په اسلام ثقافت باندي د انسان صحيح عقيده نوره هم ټنګيږي؛ د اسلامي ثقافت په زده کولو باندي په انسان کي صحيح عقيده راځي او ټينګيږي مثلا د الله پاک پر الوهيت، ربوبيت، نومونو، صفاتو او افعالو باندي د توحيد عقيده، هغه عقيده چي د کفر او اسلام جلا کوونکې ده او د هغې پر بنياد د انسان سره د قيامت په ورځ کي حساب کيږي، د هغې پر بنياد د انسان اعمالو ته اعتبار ورکول کيږي او د هغې پر بنياد انسان د ثواب او يا عذاب مستحق ګرځي. لکه څنګه چي الله پاک فرمايي: وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَسُولًا أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ فَمِنْهُمْ مَنْ هَدَى اللَّهُ وَمِنْهُمْ مَنْ حَقَّتْ عَلَيْهِ الضَّلَالَةُ فَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ.[النحل ۳۶]

ژباړه: موږ په هر امت کي رسول راليږلی وو چي خلګو ته ووايي: د الله عبادت وکړئ او د طاغوت څخه ځان وساتئ! د دوی څخه ځيني هغه خلګ وه چي الله هدايت کړه او ځيني نور بيا هغه خلګ وه چي ګمراهي پر دوی باندي ثابته سوه، نو په مځکه کي وګرځئ او و ګورئ چي د درواغجنو عاقبت څنګه سوی دی؟.

دا تنها اسلامي تعليمات دي چي په مټ يې د الله پاک او ملعون شيطان تر مينځ تفاوت زده کيږي، دا تنها اسلامي تعليمات دي چي په زده کولو يې انسان ته د الله پاک د عبادت حقانيت او د نورو شيانو د عبادت بطلان څرګنديږي، دا اسلامي تعليمات دي چي د هدايت او ګمراهۍ تر مينځ توپير کوي؛ هدايت ته تلل د انسان وظيفه او د انسان لپاره کمال ګڼي خو د ګمراهۍ پر لوري تلل د انسان لپاره انحراف او بربادي بولي، دا اسلامي تعليمات دي چي په زده کولو يې په انسان کي داسي مثبت بدلون راځي چي د رښتيني انسانيت معنی او د بشريت ارزښت ورته معلوميږي.

په هره زمانه کي چي کوم خلګ په بې دينۍ باندي روبدي سويدي يا زموږ په زمانه کي چي کوم خلګ په کمونيستي يا سيکولر عقيدې باندي اخته سويدي لوی لامل يې دا دی چي اسلامي تعليمات يې سم ندي کړي، اسلام يا په نامه پېژني او يا يې هم د يهودو او نصاراوو په تعبير باندي پېژني ځکه دغسي خلګ عموما پداسي هيوادونو کي زده کړي کوي چي هغه يا کفري هيوادونه وي او يا هم پر دين نه ولاړ هيوادونه وي چي طبعا پداسي هيوادونو کي شعوري يا غير شعوري اسلام و خلګو ته بد معرفي کيږي په خاصه توګه په ښوونيزو مرکزونو کي.

که زموږ د هيواد افغانستان د څو لسيزو تاريخ ته وګورو دا به راته ثابته سي چي د اسلام پر ضد شعارونه چا ورکړيدي ؟ او د اسلام پر ضد کومو خلګو حرکتونه کړيدي؟ په هيواد کي د اسلامي نظام د راتللو مخي ته خنډونه چا جوړ کړيدي؟ او د فساد او فحشاء لپاره مبارزه کومو خلګو کړېده؟.

جواب يې ډير واضح دی: د انګريز مزدورانو چي بې دينه خلګ وه، د روس مزدورانو چي بې دينه خلګ وه او د غرب مزدورانو چي بې دينه خلګ وه او دغه بې دينه خلګ يا په هماغه هيوادونو کي روزل سويوه او يا هم ځينو په ايمان سستو انسانانو د څه مادياتو لپاره خپل ايمان پسې پرېښودی او د يادو هيوادونو په خدمت کي يې د اسلام پر ضد ځانونه د هغو غېږي ته ور واچول.

که حقايقو ته وګورو دا به راته له ورايه ښکاره سي چي په څو لسیزو کي په هيواد کي ډېري ناخوالي د همدغه بې دينه کړيو لخوا پيښي سويدي د بېلګي په ډول: په هيواد کي فحشاء، اداري او ټولنيز فساد، سيمه ايزه او ژبني دښمني، د بې ګناه او مرموزو قتلونو رواجول، په هيواد کي د ميشتو قومونو تر مينځ طبقاتي توپير پيدا کول، په ښوونيز نصاب کي نفرتونه ګډول، د اسلامي شعايرو سپکاوی، په ځوانانو کي فکري او سياسي انحراف پيدا کول او په عمومي شکل نا آرامي جوړول ټول د همدغه بې دينه خلګو په لاس هيواد ته راغلي وه.

او دا خبره زه په پوره ډاډ باندي کوم که موږ اسلامي تعليمات زده کړو او په غوښتنه يې عمل وکړو نو يا به خپله ټولنه د داسي بدمرغيو څخه خلاصه کړو او يا به يې خلاصېدلو ته لاره آواره کړو.

ليکنه: مولوي نورالحق مظهري

اسلامي نظام هم د خدمت وي هم د غيرت:

اسلامی نظام هم د خدمت وی او هم د غيرت؛ ځکه نو اسلامی مبارزین باید د اسلامی نظام تر چتر لاندی ډېره چټکه او سنجیده مبارزه وکړی او په هره برخه کي یې چی خدمت په طاقت وي باید یې وکړی.
با احساسه او ویښ ضمیر والا انسانان چی هر وخت پر دین باندی غیرت کوی او پر اسلامی شعایرو ځان قربانوی د اسلامی نظام په شتون کی باید ځان څو برابره غیرتمند او با احساسه ونیسی او د دین د دفاع لپاره د نظام سره په همږغۍ تر بل هر وخت ډېر کار وکړی.
یقینی خبره ده چی په اسلامي نظام کي د هرچا مثبت ليدلوري ته په درنه سترګه کتل کيږي او د هر مسلمان مبارز ليکنه، وينا او مشوره ارزښتناکه بلل کيږي ځکه نو مبارز باید د مربوطه مسئولینو سره په هماهنګۍ د بل هر وخت په نسبت خپلی هلی ځلی څو برابره زیاتی او منسجمی کړی.
په نظام کي فعال شخصيتونه ځکه ډېر مهم دي چي نظام په خپل سمبالښت، دفاع او پرمختګ کي هغوی ته اړتيا لري او د نظام په تشکيلاتو کي د دوی شتون د قوت او بقاء علت جوړېدلای سي.
له همدې امله هر مسلمان مبارز چي د ټولني د اصلاح لپاره څومره مبارزه کوله د اسلامی نظام د حاکمیت وروسته يې بايد د نظام سره په همږغۍ څو برابره وکړي او چي هر با غيرته وګړي په کومو ځايونو کي شرعي غيرت کوی اوس يې بايد د مسئولينو سره په مشوره نور هم غښتلی کړي.
مولوي نورالحق مظهري

د اسلامي ثقافت ارزښتونه:

لومړی ارزښت:
په اسلامي ثقافت باندي د انسان ساتونکی او فعال عقل جوړیږي؛ اسلام د انسان د عقل پر حفاظت او ساتني باندي ډېر ټينګار کړی دی، عقل یې داسی اصل او عنصر بللی دی چی په در لودلو یې انسان د خرافاتو، اوهامو، درواغو او منفي سادګيو څخه ساتل کېدلای سي او انسان یې پدې باندی امر کړی دی چی د هر هغه شي څخه ځان وساتي چي عقل ورباندي زائليږي د بېلګي په ډول مخدرات او مسکرات يې حرام کړيدي کوم چي عقل ته زيان رسوي او د صحيح ادراک څخه د عقل مخنیوی کوي.
لکه څنګه چي الله پاک عقل ته حيثيت د يو ترازو ورکړی دی چي کارونه په تلي، د ښه او بد تشخيص کوي او مخکي تر اعتقاد د هغه ښه والی او يا بدوالی ځان ته معلوموي. الله پاک فرمايي: أَفَمَنْ يَعْلَمُ أَنَّمَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ الْحَقُّ كَمَنْ هُوَ أَعْمَى إِنَّمَا يَتَذَكَّرُ أُولُو الْأَلْبَابِ.[الرعد۱۹] ژباړه: آیا هغه څوک چي پدې باندي پوهیږي چي هغه شی چي ستا رب تا ته نازل کړی دی حق دی داسي دی لکه هغه څوک چي ړوند دی او نه پوهیږي؟ یقینا چي یواځي د عقلونو خاوندان وعظ قبلوي.
مفسرینو لیکلي دي چي دغه آیت د حضرت حمزه رضی الله عنه او ابوجهل په باره کي نازل سو، حضرت حمزه رضي الله عنه چي د سالم عقل خاوند وو د قرآن حقانیت یې درک کړ او ایمان یې راوړ خو ابوجهل چي د سالم عقل څخه محروم وو د قرآن حقانیت یې درک نکړ او ایمان یې را نه وړ.
د درس ويلو او تحصيل په دوره کي د ديني علومو سره رابطه د انسان لپاره ډېره مهمه ده پدې معنی سره چي محصل بايد په هره تحصيلي دوره کي د ديني علومو زدکړي ته ډېره پاملرنه وکړي تر څو د هر مضمون او هر پوهنځي څخه چي فارغ کيږي د ديني او اسلامي روحيې سره فارغ سي.
زموږ په زمانه کي ډېری محصلين چي د فراغت وروسته بې دينۍ ته مخه کوي يا خپلي دندي ته د يوه تجارتي بازار په سترګه ګوري لوی لامل يې دغه دی چي د زده کړي په دوران کي يې ځان په ديني عقيده باندي نه وي سمبال کړی ځکه نو د ټولني په نسبت خپل مسئوليت هم نه پېژني.
دا چي زموږ په زمانه کي ډېری ډاکټر صاحبان، انجينران، سياست پوهان او د عصري علومو استادان اسلامي اخلاقو او لمانځه ته ژمن ندي علت يې دغه دی چي د زده کړي په وخت کي يې پر ديني مضامينو باندي کوښښ ندی کړی نو ځکه مسلماني ورته يو ډول شاته تګ او انحطاط معلوميږي او ځان ته د يو مسلمان ډاکټر او انجينر په سترګه نه ګوري او د خپلو کارونو په ښه والي او بد والي کي ديني اصول په پام کي نه نيسي.
مولوي نورالحق مظهري

مدبر او سياست پوه امير تقبله الله:

په دنيا کي ډېر مهم شخصيتونه تېر سويدي چي ياد ساتل يې زموږ مسئوليت دی تر څو را روان نسلونه د هغوی په کارنامو خبر سي، د هغوی اهداف تعقيب کړي او د هغوی غوندي ځانونه جوړ کړي.

د مهمو شخصيتونو څخه يو هم شهيد ملا اخترمحمد منصور تقبله الله دی چي نظام ته د داخلېدلو څخه بيا تر شهادت پوري ټول ژوند يې د ابتکارونو، کارنامو او درسونو څخه ډک وو.

د اسلامي امارت په لومړني واکمنۍ کي په ورسپارل سوې دنده کي د نوموړي ځلېدل، د مرحوم اميرالمؤمنين ملا محمد عمر مجاهد رحمه الله په اطاعت کي مخکښي، د خپلو صلاحيتونو په ساحه کي ولس ته د پام وړ خدمتونو عرضه کول، د ملګرو لپاره پوره غمخوري او خدمت، په افغاني ټولنه کي د علماؤ او مخورو کسانو احترام ته ژمنتيا او په اسلامي زرينو اخلاقو باندي سمبالوالی ځيني هغه نوښتونه او ځانګړتياوي وې چي شهيد اميرالمؤمنين ملا اخترمحمد منصور تقبله الله يې درلودونکی وو او په خپل وخت کي د ټولو انسانانو له مينځ څخه الله تعالی ددغه اخلاقي او نزاکتي بشري امتيازونو لپاره غوره کړی وو؛ الله تعالی دي شهيد امير ته جنت الفردوس په نصيب کړي.

د اسلامي امارت د لومړني واکمنۍ د ړنګېدلو څخه وروسته د امريکايانو په وړاندي د جهاد په پيل او غځېدلو کي د شهيد امير المؤمنين ملا اخترمحمد منصور تقبله الله فعالي او نه هېرېدونکي هڅي د هيچا هېري ندي او د مرحوم اميرالمؤمنين ملا محمد عمر مجاهد رحمه الله د وفات او دده د ټاکني وروسته د مجاهدينو کاميابه رهبري، په هيواد کي د جهادي بهير چټکتيا، په سياسي ډګر کي په نړۍ باندي د اسلامي امارت منل، د خوارجو او مغرضو کړيو په وړاندي کلک درېدل، په هيواد کي د ننه د تکړه او ويښو افغانانو سره فعاله رابطه ساتل، په ډېرو حساسو شرايطو کي او لږو امکاناتو باندي د يرغلګرو په وړاندي د نظامي جهاد ترڅنګ د نړۍ سره ديپلوماتيکي اړيکي را ژوندۍ کول، اسلامي امارت د پاڅون د نوم څخه د يوه بالقوه نظام په نوم په نړۍ کي مطرح کول هغه تاريخي نوښتونه وه چي شهيد اميرالمؤمنين ملا اختر محمد منصور تقبله الله يې د نړۍ په کچه د اسلام په تاريخ کي د لوی او ستر رهبر په نوم وليکی؛ الله تعالی دي نومړی په خپلو جنتونو او رحمتونو باندي ونازوي.

بېله مبالغې دا ويلای سو چي شهيد اميرالمؤمنين ملا اخترمحمد منصور تقبله الله د مرحوم اميرالمؤمنين ملا محمد عمر مجاهد رحمه الله څخه وروسته د سياسي اسلام او اسلامي حاکميت مجدد وو چي الله تعالی يې رهبري پر افغانانو لورولې وه لوی رب دي د جنتونو په نازونو باندي ونازوي.

موږ ته دا لازمه ده چي د شهيد اميرالمؤمنين ملا اخترمحمد منصور تقبله الله جهادي لاره، جامع او پراخ فکر، سياسي ليدلوری، فکري استقلال او ټول شموله طبيعت تعقيب کړو تر څو لاس ته راغلی اسلامي نظام په سمه توګه سمبال کړو او ساتني ته يې لازم تدابير ونيسو.

مولوي نورالحق مظهري

د عقيدوي دښمن سره جګړه کول لومړيتوب لري:

ژباړه: عبدالله ابن مبارک رحمه الله ته وويل سوه: ته ولي د روميانو سره جنګېږې خو د ترکانو سره نه جنګېږې؟ هغه ورته وويل: روميان پر دين باندي جنګ کوي خو ترکان پر مال باندي جنګ کوي.
ددې څخه داسي ښکاري چي د عقيدوي دښمن سره جګړه کول لومړيتوب لري تر جګړه کولو د هغه دښمن سره چي د مال او پيسو لپاره ستا سره جنګيږي.
زموږ په زمانه کي يهود، نصاری او خوارج هغه کسان دي چي د مسلمانانو سره د عقيدې پر اساس جګړه کوي ځکه نو مسلمانان بايد د دوی سره هر ډول جګړه کولو ته لومړيتوب ورکړي او په نظامي، فرهنګي او فکري برخو کي د دوی په وړاندي و دريږي او منحوس پلانونه يې شنډ کړي.
قِيلَ لابْنِ الْمُبَارَكِ: لِمَ تَغْزُو الرُّومَ وَلا تَغْزُو التُّرْكَ؟ قَالَ: الرُّومُ يُحَارَبُونَ عَلَى الدِّينِ، وَالتُّرْكُ يُحَارَبُونَ عَلَى الْمَالِ.[المحالسة وجواهرالعلم۲۴۸۸]
مولوي نورالحق مظهري

إذا رأيتم العالم.....:

۱ ـ إذا رأيتم العالم يفعل ما لايقول ويقول ما لايفعل فاعلموا أنه دخل نفسه في الأحبار والرهبان.

۲ ـ إذا رأيتم العالم يغمس نفسه في التنعم والرفاهية ويتكلم بتشدق وتكبر فاعلموا أنه دخل نفسه في أشرار الناس.

۳ ـ إذا رأيتم العالم يعتذر نفسه في ترك السنة فاعلموا أنه دخل نفسه في زمرة العوام.

۴ ـ إذا رأيتم العالم يسكت عن الحق مع القدرة علي القول به فاعلموا أنه تآخي مع الشيطٰن.

۵ ـ إذا رأيتم العالم يري المصلحة في غير الشريعة فاعلموا أنه برئ من الشريعة.

۶ ـ إذا رأيتم العالم يتساهل في الحكم بالشريعة فيري الحكم بغيرالشريعة ضرورة الزمان ومقتضی الناس فاعلموا  أنه دخل نفسه في الذين نبذوا كتاب الله وراء ظهورهم كانهم لايعلمون.

۷ ـ إذا رأيتم العالم يستدل علي زلاته وخطيئاته فاعلموا أنه يوما ما يستدل علي ذنوبه وانحرافاته.

۸ ـ إذا رأيتم العالم يتنفر من البذاذة وأهلها فاعلموا أنه قد ابتلي بالتنعم والترفه المذمومان.

۹ ـ إذا رأيتم العالم يترك عيادة المريض وتهنئة المسلم ويرد اجابة الداعي لاجل عدم وجدان غرفة فارفة وخاصة للضيوف هناك فاعلموا انه لم يطالع سيرة الرسول صلی الله عليه وسلم وحياة الصحابة رضي الله عنهم.

۱۰ ـ إذا رأيتم العالم يحب التمادح والألقاب الطويلة لنفسه فاعلموا أنه دخل نفسه في المرائين الذين يرائون الناس ولايذكرون الله إلا قليلا.

اللهم نجنا من الابتلاء بما قلنا.

مولوي نورالحق مظهري

پندونه او عبرتونه:

① ـ څوک چي پر خپلو نفسي شهواتو باندی نسي غالب کېدلای پر دښمن به څنګه غالب سي؟

② ـ څوک چي د ایمان په لذت باندي نه پوهیږي هغه به د عبادت په لذت باندي څنګه پوه سي.

③ ـ څوک چي د منفي عاداتو، خرافاتي عنعناتو او عبثو کارونو څخه ځان نسي آزادولای د دښمن څخه به څنګه ځان آزاد کړي؟

④ ـ څوک د شیطان په دښمنۍ اقرار کوي خو بیا هم د ورځي په لسهاوو کارونه د هغه لپاره کوي د بل دښمن لپاره به څنګه خدمت نه کوي؟

⑤ ـ څوک چي اسلام تنها د پلار په تعریف پېژني هغه به خود په هر شي کي د پلار په قول او عمل باندي دليل نیسي.

⑥ ـ څوک چي خپل انساني پیدایښت او جوړښت له پامه وغورځوي خود به تکبر او قوم پرستي کوي.

⑦ ـ څوک چي د علم او جهاد سره خیانت وکړي خود به یې آخره خرابیږي.

⑧ ـ څوک چي پر جهاد باندي باور ونلري خود به یې د ذلت ژوند په برخه کیږي.

⑨ ـ څوک چي پر الهي تقدیر باندي باور ونلري خود به د پیښو او حوادثو سره ډېر وېریږي.

⑩ ـ څوک چي د هر کار څخه مخکي خپل ظرفيت په پام کي نه نيسي، طرحه نلري او بېله کوم جامع طرزالعمل څخه کار کوي خود به ناکام کيږي.

⑪ ـ څوک چي د مسلمان غيبت کوي خود به نور خلګ دده غيبت کوي.

⑫ ـ څوک چي پر بې ګناه مسلمان بې ځايه تور لګوي خود به يې په ټولنه کي آبرو او عزت له مينځه ځي.

⑬ ـ څوک چي سياست د دين څخه بېل بولي خود به په سياسي انحراف اخته کيږي.

مولوي نورالحق مظهري

د شيطان سپارښتنه خپل زوی ته:

ژباړه: د معاذ بن جبل او عبدالله بن عمر رضي الله عنهما څخه روايت دی چي شيطان خپل زوی "زلنبور" ته وايي: خپلي لښکري بوزه د بازار خاوندانو ته (يعني په بازار کي معامله کوونکو ته) نو دوی ته ښايسته کړه درواغ، قسم اخيستل، د خلګو خطا ايستل، چم او خيانت، او د لومړني راتلونکي او وروستني وتونکي سره ملګری سه!

توضيح: يعني ددې لپاره چي شيطان په بازار کي معامله کوونکي خلګ ډېر وغولوي او په هغوی باندي ډېر ګناهونه وکړي نو خپلو زامنو ته وايي: ولاړ سئ کوم خلګ چي بازار ته راځي هغوی ته هر ډول ګناه ښايسته کړئ لکه درواغ ويل، قسم اخيستل، د بل مسلمان ورور دوکه کول، و مشتري او يا بل چا ته چم او  دوکه ورکول او خيانت کول، او د هغه چا ملګري سئ کوم چي بازار ته تر ټولو مخکي راځي او تر ټولو وروسته ځي؛ يعني کوم څوک چي په بازار کي ډېر وقت تېروي د هغه سره ملګري سئ.

نوت: په إحياء علوم الدين کتاب کي راځي: د شيطان پنځه اولاده دي:

۱. زَلَنْبُورَ

۲. دَاسِمٌ

۳. ثَبْر

۴. أَعْور

۵. مِسْوَطٌ

دا پنځه اولاده هر يو ځان ته وظيفه لري؛ د زلنبور وظيفه  دا ده چي په بازار کي خلګ خطاباسي، خلګو ته د ګناه کولو وسوسه ور واچوي او ګناه ورته ښايسته کړي.

روي عن معاذ بن جبل وعبد الله بن عمر أن إبليس يقول لولده زلنبور سر بكتایبك فأت أصحاب الأسواق زين لهم الكذب والحلف والخديعة والمكر والخيانة وكن مع أول داخل وآخر خارج منها.[احياء علوم الدين]

مولوي نورالحق مظهري

عُنوان او مُعَنوَن:

عنوان د هري ليکني او بحث سرليک ته ويل کيږي او معنون د ليکني محتوی او مقصودي بحث ته ويل کيږي.
عادت داسي وي چي په عنوان کي د معنون لوري ته اشاره وي خو اصلي هدف معنون وي او دا مهمه نده چي عنوان بايد د معنون د بحث څخه مهم رکن او جزء وي ځکه چي عنوان هميشه داسي شی انتخابيږي چي زړه راښکونکی او جالب وي تر څو مخکي تر لوستلو ليکني ته د لوستونکو پام ځان ته را واړوي او د ليکني لوستلو ته د خلګو شوق را جلب کړي.
ځيني وختونه د اوږدې ليکني لپاره جالبه عنوان غوره کيږي تر خو ليکنه جالبه ښکاره سي او لوستونکي يې په لوستلو ستړي نسي او ځيني وختونه د جالب عنوان لپاره اوږده ليکنه کيږي تر څو لوستونکي عنوان ومني چي په دې صورت کي نو بيا اصلي هدف عنوان دی معنون هسي د يوې آلې په صفت راغلی وي.
د هري ليکني لوستونکي بايد عنوان او معنون او د هغو څخه هدفونه وپېژني او د ليکوال په هدف ځان پوه کړي تر څو د ليکني څخه غلط برداشت ونکړي، لوستونکي بايد عنوان پر معنون باندي په تمامه معنی دال و نه بولي او يو پر بل يې سره قياس نکړي لکه د انسان ظاهره چي په تمامه معنی د باطن ښکارندويي نه کوي په ليکني کي عنوان او معنون هم داسي دي.
که انسانانو ته ځير سو، تاريخونه او عادتونه يې مطالعه کړو دا به راته ثابته سي چي د انسان ظاهري ښه هيڅوخت دده پر باطني ښه باندي دلالت نه کوي ځکه منافقين په ظاهره ډېر ښه برابر وه؛ لباس يې هم برابر وو، قيافه او شکل يې هم برابر وو او خبري يې هم ډېري ښې او پستې وې خو په باطن کي ډېر سر سخته کافران وه ځکه نو هيڅوخت بايد موږ د يو چا باطن پر ظاهر باندي قياس نکړو، البته ظاهري عقيدوي فساد د باطني فساد ښکارندويي کوي او له مخي يې شرعا فيصله کېدلای سي خو ظاهري غير عقيدوي ناسموالی هيڅوخت د باطني حالت تعبير نه کوي لکه ظاهري سموالی چي پر باطني سموالي باندي دلالت نه کوي.
البته باطني اصلاح او فساد د ظاهري اصلاح او فساد لپاره سبب جوړېدلای سي لکه په حديث شريف کي چي د زړه په باره کي راځي: إِذَا صَلُحَت صَلُحَ الجَسَدُ کُلُّهُ وَ إِذَا فَسَدَت فَسَدَ الجَسَدُ کُلُّهُ. يعني چي کله زړه اصلاح سي بدن هم ورسره اصلاح کيږي او که زړه فاسد سي بدن هم ورسره فاسد کيږي خو ظاهري اصلاح د باطني اصلاح لپاره دليل نسي جوړېدلای ځکه په باره کي د منافقينو الله تعالی فرمايي: وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ وَبِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَمَا هُمْ بِمُؤْمِنِينَ.[البقرة8] ژباړه: ځيني خلګ وايي موږ پر الله او ورځي د آخرت ايمان راوړی دی په داسي حال کي چي دوی مؤمنان ندي. يعني په ظاهره ځانونه مؤمنان معرفي کوي خو په باطن او اصل کي مؤمنان ندي.
زموږ په زمانه کي کڅه هم د عقيدوي منافق پېژندل ګران کار دی خو ځيني خلګ د منافقينو کړني تر سره کوي ځکه نو د چا په ظاهري ښائښت، ظاهري کارونو او ظاهري وينا مه خطا وځئ البته ددې معنی داسي نده چي سړی به پر مسلمان بد ګمانه کيږي ځکه پر مسلمان باندي نيک کماني اصل دی په دې خاطر بايد هر مسلمان پر بل مسلمان باندي ښه ګمان ولري مګر دا چي دده څخه يې بد کار ليدلي وي.
مولوي نورالحق مظهري

د منفي فکرونو ډولونه:

۱ ـ منجمد فکر؛ هغه فکر دی چي د خپلي ټولني څخه ليري پر انزوايي او تفردي باورونو او سوچونو ولاړ وي البته خپله دا خبره نسي درک کولای بلکي د واقعيت پر خلاف ځان ورته جامع او ټول شمول ښکاري.

۲ ـ ساده فکر؛ هغه فکر دی چي هيڅ ثبات او ټينګښت نلري بلکي د هر چا د خبري سره تغيير کوي، ساده فکر والا د تزلزل تر څنګ بې ځايه خوش باوره هم وي ځکه نو د هر چا سره د تأييدۍ سر ښوروي او داسي هم کيږي چي هم مهاله د يوه شي په اړه دوه متضاد باورونه ولري ځکه دی فکري خپلواکي نلري که چا ويل مثبت؛ دی هم وايي مثبت. او که چا ويل منفي؛ دی هم وايي منفي.

۳ ـ سوټه فکر؛ هغه فکر ته وايي چي تر مثبت يې منفي ته تمايل ډېر وي د بېلګي په ډول د يوه شخص په اړه دوه نفره د ښه او بد خبره ورته کوي سره ددې چي اصل په مسلمانانو کي ښه دی سوټه فکر والا د بد خبره مني که څه هم بې دليله وي او يا ښه خبره والا پر خپلي خبري ډېر دلائل ولري.
سوټه فکر والا په منفي ګرايۍ کي انتهاء ته رسېدلی وي ځکه نو د ښې خبري په منلو کي تزلزل لري خو د بدي خبري منلو ته بيا سل په سلو کي تيار وي.

۴ ـ سر ټمبه فکر؛ هغه فکر ته وايي چي خپل پر باور ډېر ټينګ وي که څه هم فاسد باور وي.
په سر ټمبه فکر والا کي د انفعال يا تأثر ماده ډېره کمه وي البته په نسبي ډول د مثبت په نسبت د منفي څخه ډېر ژر متأثر کيږي.
سرټمبه فکر والا چي خپله خبره ټينګه کړه که څه هم باطله خبره وي د هيچا سره قناعت نه کوي او د خپلي خبري څخه ګرسره نه اوړي.

۵ ـ کوټه فکر؛ هغه فکر ته وايي چي په درک کي ډېر ضعيف وي البته ضعف يې فطرتي يا مادرزادي نه وي بلکي د ټمبلۍ او بې غورۍ له کبله وي.
کوټه فکر والا د ځان په روزنه او شيانو په زده کولو کي هيڅ کوښښ نه کوي او هر شی تر سر تېروي ځکه چي ده په فکر کولو کي د تمرکز، دقت او غور څخه ځان محروم کړی وي.

۶ ـ خوار فکر؛ هغه فکر دی چي د عمر د ډېروالي او يا ځينو ناروغيو له وجهي ضعيف سوی وي او د ډېر دماغي انحطاط له کبله په الزايمر يا نسيان باندي اخته سوی وي.
خوار فکر والا حافظه نلري او شيان يې ډېر ژر هېريږي.
خوار فکري ناروغي ده ځکه نو د خوار فکر والا کس سره مرسته وکړئ او معذور يې وګڼئ.

فساد او مفسد:(اتمه برخه)

ټولنيز فساد:
ټولنيز فساد د هغو کړنو او کارونو څخه تعبير دی چي په کولو يې ټولنه تخريبيږي او عمومي فساد ورڅخه پيدا کيږي.
په کومي ټولني کي چي د اصولو او ضوابطو څخه په ټوليز ډول سرغړوني کيږي هلته ټولنيز فساد پيدا کيږي د بېلګي په ډول: په اسلامي ټولنه کي د کورني ژوند، معاملاتو، حکومتولۍ، سياست، معاشرت او داسي نورو کړنو لپاره خپل اصول ايښودل سوي دي چي انسانان بايد د هماغه اصولو سره سم په ټولنه کي خپل ژوند پر مخ باندي بوزي نو چي کله د هماغه اصولو څخه سرغړونه کيږي دستي فساد ورڅخه پيدا کيږي.
لويه ټولنه د کوچنيو ټولنو او کورنيو څخه تشکيل سوې وي ځکه نو په لويو ټولنو کي فساد د کوچينو ټولنو او کورنيو څخه را پيليږي او د کورنۍ د غړو تر مينځ فساد د هغوی کورنۍ ته او بيا د هغه ځای څخه ټولني ته انتقاليږي.
کله چي د افرادو د انحراف په سبب په کورنيو کي فساد پيدا سي په تدريجي ډول په ټولنه كي هم فساد ورڅخه پيدا کيږي او ورو ورو يې لمنه دومره پراخه کيږي چي هر څه ورڅخه متأثره کيږي.
د انسانانو د ژوند په برخو کي د تفاوت په سبب ټولنيز  فساد هم ځان ته ډېري برخي لري د بېلګي په ډول: امنيت د انسانانو د ژوند لپاره ډېر مهم دی نو کله چي په غلا، اختطاف، بغاوت او خودسريو سره امنيت اخلال کيږي عادتا فساد ورڅخه پيدا کيږي چي دې ته موږ د امنيت په برخه کي ټولنيز فساد ويلای سو، معاملات د انسانانو په ژوند کي لويه اړتيا ده کله چي د ځينو منحرفو انسانان لخوا په معاملاتو کي سود او ناروا سودا ګاني داخليږي حتما فساد ورڅخه پيدا کيږي چي دې ته موږ په معاملاتو کي ټولنيز فساد ويلای سو همداسي د ژوند نوري برخي چي د عادي او نورمال حالت څخه اوړي فساد ورته ويلای سو.
د ټولنيز فساد په سبب په کورنيو او ټولنو کي ژوند سره ګډوډ کيږي، امنيت خرابيږي، ناحقه ځوروني او وژني ډېريږي، نظامونه د ننګونو سره مخامخ کيږي، په ټولنو کي د اصلاحاتو او سمون مخه نيول کيږي او په انسانانو کي وحشت او بې بندوبارۍ ډېريږي ځکه نو د ټولنيز فساد په وړاندي مبارزه هم بايد ټولنيزه وي او هر فرد بايد د خپل حاکم نظام تر څنګ دداسي فساد په وړاندي ودريږي.
د ټولنيز فساد په پيدا کېدلو کي د خلګو علني ګناهونه، د اسلامي نظام څخه بغاوت، د شرعي اصولو او قانوني نورمونو څخه سرغړونه، د جرائمو په وړاندي تساهل، د شرعي حدودو نه اجراء، نا اهل کسانو ته د مسئوليت سپارل، مجرمينو ته په واسطه باندي برائت ورکول، د قوانينو په پلي کولو کي تبعيض، بې کاري، مبتذلی رسنۍ او په تېرو ليکنو کي د ذکر سوو ځانګړيو فسادونو عمومي کېدل مهم رول لري.
مولوي نورالحق مظهري