باید درخوشحالی خداوند عزوجل ازکدام اشخاص پیروی کرد؟
برای اینکه انسان طریقه خوشحالی خداوند عزوجل را یاد بگیرد، تاخالق خودرا ازخود خوشحال کند ، باید ازکسانی پیروی بکند که راهی خوشحالی خداوند عزوجل را میداند ، خداوند عزوجل خوشحالی خود را ازآنها اعلام کرده باشد، که آنها عبارت ازپیغمبران ، پیامبرگرامی ما ، رسول اکرم صلی الله علیه وسلم ، وصحابه گران قدر او، تابعین وتبع تابعین وعلمآء مجتهدین اند.
مثلیکه خداوند عزوجل دررد عقیده یهود ونصاری ، که آنها گمان می کردند که نیکی اینست که انسان به بیت المقدس روی خود را دروقت عبادت بگرداند باین خاطربود وقتیکه خداوند عزوجل قبله را ازبیت المقدس به مسجدالحرام تحویل داد آنها اعتراض کردند که چرا اینها روی خود را ازبیت المقدس بسوی مسجدالحرام گردانید، فرمود:
{لَّيْسَ ٱلْبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَكُمْ قِبَلَ ٱلْمَشْرِقِ وَٱلْمَغْرِبِ وَلَـٰكِنَّ ٱلْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِٱللَّهِ وَٱلْيَوْمِ ٱلآخِرِ وَٱلْمَلاۤئِكَةِ وَٱلْكِتَابِ وَٱلنَّبِيِّينَ الخ}.سوره بقره آیه 177
ترجمه: نیست نیکی اینکه شماروی بگردانید بطرف مشرق ویامغرب بلکه نیکی آنست که کسی ایمان بیاورد به خدا وروز آخرت وفرشتگان وکتابها ( کتابهای آسمانی) وپیغمبران. ودراین ایه خدواند عزوجل چیزهای دیگری راهم ذکرنموده است که بامراجعه به آن میتوان انرا مطالعه کرد.
وهمچنان خداوند عزوجل درایه دیگری میفرماید:
{قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ}
ترجمه: بگو( ای رسول اکرم صلی الله علیه وسلم) اگرشماباخدامحبت دارید شما متابعت من را بکنید ، تاخداباشمامحبت بکند، وگناهان شمابه شماببخشاند ، وخداوند عزوجل بخشاینده ومهربان است.
وهمچنان درخیلی ازجاها درقرآن کریم خداوند عزوجل مسلمان را کسی شمرده که به پیامبران وکتابها وروز آخرت وهمچنان به غیب ایمان داشته باشد ، ویقیناکسی که درنزد خدا مسلمان ومتقی باشد ، خداوند عزوجل ازاو خوشحال می شود.
وهمچنان خداوند عزوجل درآیه دیگری درباره کسانیکه از اصحاب رسول گرامی صلی الله علیه وسلم پیروی میکند می فرماید:
{وَٱلسَّابِقُونَ ٱلأَوَّلُونَ مِنَ ٱلْمُهَاجِرِينَ وَٱلأَنْصَارِ وَٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُوهُم بِإِحْسَانٍ رَّضِيَ ٱللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُواْ عَنْهُ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي تَحْتَهَا ٱلأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَآ أَبَداً ذٰلِكَ ٱلْفَوْزُ ٱلْعَظِيمُ}
ترجمه: وسابقون اولون ازمهاجرین وانصار وکسانیکه از آنها بخوبی متابعت کرده اند ( دراعمال واقوال ) خداوند عزوجل ازآنها خوشحال است، وآنها ازخداوند خوشحالند ، وخداوند برای آنها اماده کرده اند جنتهایکه زیردرختان آنها جویها جاری اند، آنها همیشه دراین جنتها خواهد بود ، واین کامیابی بزرگی است( برای آنها).
طبق روایات مراد ازسابقون اولون ، کسانی است که به غزوه بدرحاضرشده است ، ویاهم تمام صحابه رسول اکرم صلی الله علیه وسلم. زیرا مابه این معتقدیم که تمام صحابه رسول اکرم صلی الله علیه وسلم عادل وپیروی رسول اکرم صلی الله علیه وسلم بوده، راهی هریکی راکه انسان انتخاب کند ، خداوند عزوجل ازاوخوشحال می شود، واورا هدایت می کند مثلیکه رسول اکرم صلی الله علیه وسلم می فرماید:
«مَثَلُ أَصْحَابِي مَثَلُ النُّجُومِ يُهْتَدَى بِهِ فَأَيُّهُمْ أَخَذْتُمْ بِقَوْلِهِ اهْتَدَيْتُمْ.»( المتخب من مسند عبدبن حمید)
ترجمه: مثال اصحاب من مثال ستارگان است که راه یافته می شود به آنها پس هریکی راکه شما قولش بگیرید( اورا بحیث پیشوا انتخاب کنید) راه می یابید.
واگراز روی عقل وتجربه هم بررسی شود ، عقل وتجربه نیز برای فهمیدن قرآن وحدیث بدون واسطه اصحاب کرام رضی الله تعالی عنهم ، هیچگونه مجوزنمی دهند، وآن را جایزنمی دانند، زیراقانون اجماعی ومسلم جهان است ، که برای فهمیدن حرف کسی، قرب ظاهری وقرب باطنی بی نهایت مؤثراست، منظور ازقرب باطن رابطه قلبی ، محبت والفت است، ومنظور ازقرب ظاهری همنشینی ومصاحبت است، هرفرد هرمقدارنزدیکترباشد ، حرف همنشین ومصاحب خودش را بهترودقیق ترمی فهمد، اوهدف هرجمله وگفتۀ اورا درک می کند، مثل معروفی است که اشارات آدم گنگ را مادرش درست می فهمد، کودک لال است، همنشین مادراست، با اشاره هرچه بگوید مادرش می فهمد، علت آن هم روشن است، چون دائم همنشین اوست.
خلاصه اینکه برای درک مطلب، مصاحبت وهمنشینی دخیل است، که آن را « قرب ظاهری» می نامند.
اصحاب کرام رضوان الله تعالی علیهم اجمعین هم باقرآن کریم وهم باحامل قرآن یعنی رسول اکرم صلی الله علیه وسلم قرب ظاهر وباطن داشتند، ومنظور ازقرب باقرآن این است ، که وقتی آیه نازل می گردید، وحکمی بیان می شد، یاوحیی فرود می آمد، این بزرگواران حضور داشتند، آنها درمورد تک تک احکام می دانستند، که این آیه واین حکم چگونه نازل شده است، شأن نزول آن چیست؟ درچه موقعیتی حرف زده شده است؟ چون باتغییرموقعیت مفهوم بطور کلی عوض می شود.
ومنظور ازقرب بارسول اکرم (ص) این است ، که آنحضرت (ص) هرچه ارشاد می فرمودند، به لهجه ایشان گوش فرامی داند، تغییرات چهرۀ مبارکش را مشاهده می کردند، تابادقت منظور ایشان را بفهمند.
وآن دسته ازمردم که ریسمان اصحاب کرام (رض) را ازدست دادند، از مسیروراه وروش آنها منحرف شدند، ایمان آنها ایستاده است ، وآنها گمراه اند، هرکس به هرسوکه آنهارا دعوت داد بدنبالش می افتد، یکی به آنها می گوید فلان کارثوابی زیاد دارد ، خواندن فلان سوره وکردن فلان ذکر ثواب دارد ویاتوسط کدام حیله گناهان توعفومی شود، نیازی نیست دست ازگناه بکشی،دیگری اورا به راه دیگری سوق میدهد، اوبیچاره مانند حیوان تناب شده بدون تحقیق وباچشم پنهان دنبالش می دود، زیرا اوراه اصحاب را ترک کرده که میتوان آن را « عروة الوثقی نامید» وکسی این راه ویل کند ، واین ریسمان را ازدست بدهد یقینا هرگمراهی ولامذهبی درجلو اوخواهدبود.
برای اینکه انسان طریقه خوشحالی خداوند عزوجل را یاد بگیرد، تاخالق خودرا ازخود خوشحال کند ، باید ازکسانی پیروی بکند که راهی خوشحالی خداوند عزوجل را میداند ، خداوند عزوجل خوشحالی خود را ازآنها اعلام کرده باشد، که آنها عبارت ازپیغمبران ، پیامبرگرامی ما ، رسول اکرم صلی الله علیه وسلم ، وصحابه گران قدر او، تابعین وتبع تابعین وعلمآء مجتهدین اند.
مثلیکه خداوند عزوجل دررد عقیده یهود ونصاری ، که آنها گمان می کردند که نیکی اینست که انسان به بیت المقدس روی خود را دروقت عبادت بگرداند باین خاطربود وقتیکه خداوند عزوجل قبله را ازبیت المقدس به مسجدالحرام تحویل داد آنها اعتراض کردند که چرا اینها روی خود را ازبیت المقدس بسوی مسجدالحرام گردانید، فرمود:
{لَّيْسَ ٱلْبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَكُمْ قِبَلَ ٱلْمَشْرِقِ وَٱلْمَغْرِبِ وَلَـٰكِنَّ ٱلْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِٱللَّهِ وَٱلْيَوْمِ ٱلآخِرِ وَٱلْمَلاۤئِكَةِ وَٱلْكِتَابِ وَٱلنَّبِيِّينَ الخ}.سوره بقره آیه 177
ترجمه: نیست نیکی اینکه شماروی بگردانید بطرف مشرق ویامغرب بلکه نیکی آنست که کسی ایمان بیاورد به خدا وروز آخرت وفرشتگان وکتابها ( کتابهای آسمانی) وپیغمبران. ودراین ایه خدواند عزوجل چیزهای دیگری راهم ذکرنموده است که بامراجعه به آن میتوان انرا مطالعه کرد.
وهمچنان خداوند عزوجل درایه دیگری میفرماید:
{قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ}
ترجمه: بگو( ای رسول اکرم صلی الله علیه وسلم) اگرشماباخدامحبت دارید شما متابعت من را بکنید ، تاخداباشمامحبت بکند، وگناهان شمابه شماببخشاند ، وخداوند عزوجل بخشاینده ومهربان است.
وهمچنان درخیلی ازجاها درقرآن کریم خداوند عزوجل مسلمان را کسی شمرده که به پیامبران وکتابها وروز آخرت وهمچنان به غیب ایمان داشته باشد ، ویقیناکسی که درنزد خدا مسلمان ومتقی باشد ، خداوند عزوجل ازاو خوشحال می شود.
وهمچنان خداوند عزوجل درآیه دیگری درباره کسانیکه از اصحاب رسول گرامی صلی الله علیه وسلم پیروی میکند می فرماید:
{وَٱلسَّابِقُونَ ٱلأَوَّلُونَ مِنَ ٱلْمُهَاجِرِينَ وَٱلأَنْصَارِ وَٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُوهُم بِإِحْسَانٍ رَّضِيَ ٱللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُواْ عَنْهُ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي تَحْتَهَا ٱلأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَآ أَبَداً ذٰلِكَ ٱلْفَوْزُ ٱلْعَظِيمُ}
ترجمه: وسابقون اولون ازمهاجرین وانصار وکسانیکه از آنها بخوبی متابعت کرده اند ( دراعمال واقوال ) خداوند عزوجل ازآنها خوشحال است، وآنها ازخداوند خوشحالند ، وخداوند برای آنها اماده کرده اند جنتهایکه زیردرختان آنها جویها جاری اند، آنها همیشه دراین جنتها خواهد بود ، واین کامیابی بزرگی است( برای آنها).
طبق روایات مراد ازسابقون اولون ، کسانی است که به غزوه بدرحاضرشده است ، ویاهم تمام صحابه رسول اکرم صلی الله علیه وسلم. زیرا مابه این معتقدیم که تمام صحابه رسول اکرم صلی الله علیه وسلم عادل وپیروی رسول اکرم صلی الله علیه وسلم بوده، راهی هریکی راکه انسان انتخاب کند ، خداوند عزوجل ازاوخوشحال می شود، واورا هدایت می کند مثلیکه رسول اکرم صلی الله علیه وسلم می فرماید:
«مَثَلُ أَصْحَابِي مَثَلُ النُّجُومِ يُهْتَدَى بِهِ فَأَيُّهُمْ أَخَذْتُمْ بِقَوْلِهِ اهْتَدَيْتُمْ.»( المتخب من مسند عبدبن حمید)
ترجمه: مثال اصحاب من مثال ستارگان است که راه یافته می شود به آنها پس هریکی راکه شما قولش بگیرید( اورا بحیث پیشوا انتخاب کنید) راه می یابید.
واگراز روی عقل وتجربه هم بررسی شود ، عقل وتجربه نیز برای فهمیدن قرآن وحدیث بدون واسطه اصحاب کرام رضی الله تعالی عنهم ، هیچگونه مجوزنمی دهند، وآن را جایزنمی دانند، زیراقانون اجماعی ومسلم جهان است ، که برای فهمیدن حرف کسی، قرب ظاهری وقرب باطنی بی نهایت مؤثراست، منظور ازقرب باطن رابطه قلبی ، محبت والفت است، ومنظور ازقرب ظاهری همنشینی ومصاحبت است، هرفرد هرمقدارنزدیکترباشد ، حرف همنشین ومصاحب خودش را بهترودقیق ترمی فهمد، اوهدف هرجمله وگفتۀ اورا درک می کند، مثل معروفی است که اشارات آدم گنگ را مادرش درست می فهمد، کودک لال است، همنشین مادراست، با اشاره هرچه بگوید مادرش می فهمد، علت آن هم روشن است، چون دائم همنشین اوست.
خلاصه اینکه برای درک مطلب، مصاحبت وهمنشینی دخیل است، که آن را « قرب ظاهری» می نامند.
اصحاب کرام رضوان الله تعالی علیهم اجمعین هم باقرآن کریم وهم باحامل قرآن یعنی رسول اکرم صلی الله علیه وسلم قرب ظاهر وباطن داشتند، ومنظور ازقرب باقرآن این است ، که وقتی آیه نازل می گردید، وحکمی بیان می شد، یاوحیی فرود می آمد، این بزرگواران حضور داشتند، آنها درمورد تک تک احکام می دانستند، که این آیه واین حکم چگونه نازل شده است، شأن نزول آن چیست؟ درچه موقعیتی حرف زده شده است؟ چون باتغییرموقعیت مفهوم بطور کلی عوض می شود.
ومنظور ازقرب بارسول اکرم (ص) این است ، که آنحضرت (ص) هرچه ارشاد می فرمودند، به لهجه ایشان گوش فرامی داند، تغییرات چهرۀ مبارکش را مشاهده می کردند، تابادقت منظور ایشان را بفهمند.
وآن دسته ازمردم که ریسمان اصحاب کرام (رض) را ازدست دادند، از مسیروراه وروش آنها منحرف شدند، ایمان آنها ایستاده است ، وآنها گمراه اند، هرکس به هرسوکه آنهارا دعوت داد بدنبالش می افتد، یکی به آنها می گوید فلان کارثوابی زیاد دارد ، خواندن فلان سوره وکردن فلان ذکر ثواب دارد ویاتوسط کدام حیله گناهان توعفومی شود، نیازی نیست دست ازگناه بکشی،دیگری اورا به راه دیگری سوق میدهد، اوبیچاره مانند حیوان تناب شده بدون تحقیق وباچشم پنهان دنبالش می دود، زیرا اوراه اصحاب را ترک کرده که میتوان آن را « عروة الوثقی نامید» وکسی این راه ویل کند ، واین ریسمان را ازدست بدهد یقینا هرگمراهی ولامذهبی درجلو اوخواهدبود.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر